Ιs this the face of a rat?

Ίσως δεν ήμουνα κι εγώ ό,τι ονειρεύτηκα· έτσι κι αλλιώς όλα είναι προσωπικές οπτασίες. Το it isn't hard to do στο "Ιmagine" το λέει αναφορικά με τα κράτη: δεν είναι δύσκολο να φανταστείς ότι δεν υπάρχουν χώρες. Δεν το λέει αναφορικά με σπίτια και οικογένειες· αυτό είναι χαρντ του ντου ακόμα και για τον Λένον, αυτός είναι ο σκληρός πυρήνας του φαντασιακού. Κι αν το κράτος μας στον σκληρό πυρήνα του έχει ανθρώπους με στολές που προφυλάσσουν την ακεραιότητά του από εξωτερικούς και εσωτερικούς εχθρούς, ποιά εσωτερική στολή εφαρμόζουμε άραγε πάνω μας σφιχτά, προστατεύοντας τα σύνορα του σκληρού πυρήνα του φαντασιακού μας;

Και αν ο δικός μας τόπος είναι τόσο από πλευράς κλίματος εν γένει, όσο και από πλευράς ακρότητας καιρικών φαινομένων, εξαιρετικά προνομιούχος, και αν το να ζεις κάπου που έχει ήλιο και καλό καιρό τόσο συχνά και τόσο πολύ, σε βοηθά ακόμα και την κρίση να τη βιώνεις αλλιώς, πράγματι είμαστε και σε κάτι άτυχοι και το άλλοτε προνόμιο του γεωγραφικού σταυροδρομιού στην συγκεκριμένη χρονική περίοδο δεν είναι προνόμιο, με αποτέλεσμα να συρρέουν εδώ άνθρωποι που θέλουν να φύγουν από τον δικό τους τόπο, να περάσουν από εδώ και να πάνε πιο πέρα, αλλά εμείς συμφωνήσαμε ή να τους κρατάμε εδώ ή να τους διώχνουμε, πάντως με τίποτα να μην τους επιτρέπουμε να πάνε πιο πέρα, γεγονός που μας οδήγησε σε μια πορεία χρόνων να πάψουμε σιγά σιγά να τους έχουμε στο μυαλό μας ως ανθρώπους, ως αληθινούς ανθρώπους, ως ακριβώς τόσο ανθρώπους όσο εσύ κι εγώ, και να τους έχουμε πια ως κάτι άλλο.

Και είναι ακριβώς αυτό που δεν αποτελεί ούτε υπερβολή ούτε μεταφορά ούτε σχήμα λόγου, είναι ακριβώς αυτό που μπορεί να αποτελέσει ένα ερμηνευτικό κλειδί: δεν τους σκεφτόμαστε πια ως αληθινούς ανθρώπους, αλλά ως ένα διαφορετικής κατηγορίας συλλογικό υποκείμενο· αν είχαν πνιγεί δώδεκα άνθρωποι - άνθρωποι, και δη μεταξύ τους πολλά παιδιά, θα το αντιμετωπίζαμε το ζήτημα εντελώς διαφορετικά. Δεν είναι όμως άνθρωποι - άνθρωποι. Είναι κάτι άλλο. Μπορεί το παιδί που βλέπουμε στις ειδήσεις να βγαίνει από τα χαλάσματα του εμφυλίου στη Συρία να είναι ανθρώπινο παιδί, μπορεί αν το παιδί από τη Συρία πήγαινε στο ίδιο σχολείο με το δικό μας να το θεωρούσαμε ανθρώπινο παιδί, αλλά το παιδί από τη Συρία που εισβάλλει με το δουλεμπορικό στη χώρα - σπίτι μας, δεν είναι ανθρώπινο παιδί, είναι φάντασμα και στοιχειό και πάμφτωχο και σκούρο, και αν το αγαπάς τόσο πολύ να το πάρεις να το βάλεις σπίτι σου, κανείς δεν τους φταίει που ξεκινήσαν κρουαζιέρα Γενάρη μήνα και δεν έχουν και χαρτιά και άρα πρέπει να προστατευτούμε από την εισβολή τους, ειδάλλως θα μας πνίξουν τα λαθραία φαντάσματα.

Και σήμερα, διεθνή ημέρα μνήμης του Ολοκαυτώματος, μας είναι πολύ πιο εύκολο να μπούμε στη θέση των Γερμανών πριν το Ολοκαύτωμα, μας είναι πολύ πιο εύκολο να σκεφτούμε ότι πριν οδηγηθείς στη Γενοκτονία, πρέπει να έχει προηγηθεί η αλλαγή του τρόπου σκέψης σου, βάσει της οποίας ένα συλλογικό υποκείμενο παύει να αποτελείται από ανθρώπους - ανθρώπους. Kαι όχι, δεν λέω ότι είμαστε ναζί, μην ψάχνεις να βρεις δικαιολογίες στον παραλογισμό των επιχειρημάτων μου, ώστε να ενταχθείς χωρίς τύψεις στις τάξεις τους. Λέω πως όσο διαφορετικά φαινόμενα και αν είναι, όλα είναι ευκολότερα και πιο εξηγήσιμα όταν μια κατηγορία ανθρώπων παύεις να τους σκέφτεσαι ως ακριβώς το ίδιο ανθρώπους όπως εσύ, όλα είναι ευκολότερα και πιο εξηγήσιμα όταν μια καταρχάς δύσκολη να χωνευθεί αντιμετώπιση ανθρώπων κανονικοποιείται, ιδεολογικοποιείται και συνηθίζεται. 

old-boy