Βάρβαροι.

Λογοτεχνική προσέγγιση, ενός πασίγνωστου ποιήματος, παραθέτει η στήλη, υλοποιώντας ένα παλιό της όνειρο και απωθημένο. Να αναλύσει ποίηση. Για την ακρίβεια, να αναλύσει Καβάφη και το περίφημο ποίημα «Περιμένοντας τους Βαρβάρους», μεταφέροντας στο σήμερα, τα διαχρονικά μηνύματα του Αλεξανδρινού ποιητή. Ζητούμε προκαταβολικά συγνώμη για την ασέβεια, που διαπράττουμε, αλλά νομίζω ότι είμαστε όλοι, καιρό τώρα, εθισμένοι στην ασέβεια. Ακολουθεί η ανάλυση. Με πλάγια γράμματα οι στίχοι του ποιητή, σε παρένθεση η σύγχρονη προσέγγιση.


— Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι;
Είναι οι βάρβαροι να φθάσουν σήμερα.

(Περιμένουμε συναθροισμένοι γιατί «συνεδριάζει» το Γιουρογκρουπ, στις Βρυξέλλες. Η λέξη –συνεδριάζει- είναι σε εισαγωγικά, διότι απλά δεν συνεδριάζει. Δεκαέξι ξενυχτισμένοι υπουργοί ακούνε τον Γερμανό υπουργό να τους υπαγορεύει τι θα πράξουν… Τσάμπα νύστα δηλαδή)

— Γιατί μέσα στην Σύγκλητο μια τέτοια απραξία;
Τι κάθοντ’ οι Συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε;

(Περιττός κόπος. Όλοι περιμένουν την συνέντευξη Τύπου από Βρυξέλλες,  να μάθουν τι αποφασίστηκε για αυτούς, από άλλους)
…
—Γιατί ο αυτοκράτωρ μας τόσο πρωί σηκώθη,
και κάθεται στης πόλεως την πιο μεγάλη πύλη
στον θρόνο επάνω, επίσημος, φορώντας την κορώνα;

(Αυτοκράτορα δεν τον λες, παρά μόνο αν έχεις χιούμορ. Σηκώνεται κάθε μέρα πρωί και όταν βρει την κάμερα της ΝΕΤ, πηγαίνει για «δουλειά» και τα Σάββατα. Στον θρόνο επάνω κάθεται με κάτι ψέματα που έταξε πριν κάνα χρόνο. Όσο για την κορώνα, δεν είναι αυτό που νομίζετε. Είναι το ένα από τα δύο ενδεχόμενα, στο δίλλημα κορώνα ή γράμματα, που πρόκειται να παίξει, για την τύχη του λαού του. Από το ενδεχόμενο  γράμματα μπορείτε να βγάλετε και το ρ)
…
— Γιατί οι δυο μας ύπατοι κ’ οι πραίτορες εβγήκαν
σήμερα με τες κόκκινες, τες κεντημένες τόγες·
γιατί βραχιόλια φόρεσαν με τόσους αμεθύστους,
και δαχτυλίδια με λαμπρά, γυαλιστερά σμαράγδια·
γιατί να πιάσουν σήμερα πολύτιμα μπαστούνια
μ’ ασήμια και μαλάματα έκτακτα σκαλιγμένα;

(Δεν περιγράφει τον εθνικό σταρ, Πάνο Ευαγγελόπουλο, αλλά μεγαλύτερα σούργελα, που γεμίζουν τα παράθυρα και τα κανάλια. Σούργελα που χωρίς κεντημένες τόγες, αμέθυστους και γυαλιστερά σμαράγδια, είναι έτοιμα να κάνουν αυτό που πάντα κάνουν. Να γλύψουν, να προδώσουν, να ξεπουλήσουν. Όσο για τα βραχιόλια είναι ακόμη το ζητούμενο… Καημένε Άκη εσύ τα φόρεσες νωρίς)

Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα·
και τέτοια πράγματα θαμπώνουν τους βαρβάρους.

(… κυρίως τους ιθαγενείς…)

—Γιατί κ’ οι άξιοι ρήτορες δεν έρχονται σαν πάντα
να βγάλουνε τους λόγους τους, να πούνε τα δικά τους;

(τώρα σε λίγο έρχεται ο Βενιζέλος, να γεμίσει η κάμαρη μπαρούφες. Έρχεται και ο Κουβέλης να γεμίσει η κάμαρη πουλιά, όπως λέει και η Ρένα Κουμιώτη)

— Γιατί αδειάζουν γρήγορα οι δρόμοι κ’ η πλατέες,
κι όλοι γυρνούν στα σπίτια τους πολύ συλλογισμένοι;

(…Αρχίζει η Φατμαγκιούλ)

…

Γιατί ενύχτωσε κ’ οι βάρβαροι δεν ήλθαν.
Και μερικοί έφθασαν απ’ τα σύνορα,
και είπανε πως βάρβαροι πια δεν υπάρχουν.

(Γιατί τέτοιοι βάρβαροι, ναι δεν υπάρχουν. Γιατί οι βάρβαροι πια δεν έρχονται, αλλά ήρθαν. Γιατί τους καλέσαμε εμείς. Γιατί πήγαμε εμείς. Γιατί για αυτούς που αποφασίζουν στις Βρυξέλλες, στην Ουάσιγκτον και στην Φρανκφούρτη, δεν υπάρχει λέξη να περιγράψει την βαρβαρότητά τους. Όπως δεν υπάρχει λέξη να περιγράψει την απάθεια, την αφέλεια και την μακαριότητα των ιθαγενών. Εν πάση περιπτώσει ο Βάρβαρος κάνει την δουλειά του)

Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους.
Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις.

(Και αφού δεν ήρθαν οι συγκεκριμένοι βάρβαροι, μάλλον και πρέπει να γένουμε εμείς βάρβαροι. Είναι θέμα τιμής.
Η λύσις αυτή,  είναι  κάποιοι άνθρωποι)

Εμείς.

(Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στο τεύχος 16 του περιοδικού Unfollow)

Θύμιος Κ.