Η διαφορετικότητα των ανθρώπων· αναρωτιέμαι μέχρι που μπορεί να φτάσει
κάποιος όταν δεν μπορεί να αντιληφθεί τη διαφορετικότητα του διπλανού
του; Σε ποιες ακραίες κινήσεις μπορεί να προβεί και τι συμπεράσματα
μπορεί να βγάλει με την στενά οριοθετημένη σκέψη του; Παρόλα αυτά όλοι
έχουν δικαίωμα στην ελεύθερη βούληση, ακόμα κι όταν αυτή αντιτίθεται στα
βασικά θεμέλια της δημοκρατικότητας.
Μυρίζω τη γεμάτη οσμή του τσουρεκιού στο φούρνο και η καρδιά μου γαληνεύει. Είναι Πάσχα κι ο κόσμος έχει καταφτάσει στα χωριά του για τις γιορτές. Οικογενειακή υπόθεση οι γιορτές, μας μαθαίνει η ελληνική παράδοση. Στο μυαλό μου ηχούν ακόμα οι καμπάνες της εκκλησίας απ' την οποία επέστρεψα λίγο νωρίτερα. Τα βλέμματα των ανθρώπων προκλητικά, πεινασμένα για τροφή προς σχολιασμό. Λίγοι εκείνοι που με σκυφτό το κεφάλι ακούν τις ψαλμωδίες και προσεύχονται.
Μια συνήθεια, ένα αναγκαστικό τετελεσμένο γιατί έτσι μάθαμε, γιατί έτσι πρέπει, γιατί διαφορετικά ο δρόμος στον οποίο βαδίζουμε είναι σκοτεινός.
Στο μυαλό μου μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα η θεία λειτουργία μετατρέπεται σε μια παράσταση. Φώτα και μουσική πλαισιώνουν την κεντρική σκηνή και τα βλέμματα του κόσμου παραμένουν ίδια. Ο καθωσπρεπισμός χορεύει χεράκι χεράκι με το θέατρο σε μια υπέροχη επίδειξη τελειότητας, παραδειγματισμού κι ανωτερότητας. Η φαντασία μου με μια μικρή αφορμή όπως ένα απλό βλέμμα με βάζει στον "κακό" δρόμο κι ας μην αισθάνομαι κάποια αλλαγή. Κι αν βρίσκομαι όντως εκεί;
Αναφέρθηκα στην εκκλησία και κατ' επέκταση στη θρησκεία ως ένα απ' τα πρωταρχικά παραδείγματα δογματισμού και απολυτότητας. Κι η σκέψη μου κυλά σαν γάργαρο ποτάμι και μ' οδηγεί ξανά σε όχθες και σοκάκια παραδοσιακά ελληνικά.
Τεχνολογία· τις τελευταίες 2 δεκαετίες έχει αλλάξει ριζικά τις ζωές μας καθώς πλέον πολλές απ' τις καθημερινές μας δραστηριότητες εξαρτώνται εξολοκλήρου απ' αυτή. Εντούτοις η ραγδαία αυτή εξέλιξη, η οποία διέπλασε σταδιακά πολλές βασικές πτυχές της σύγχρονης κοινωνίας, αδυνατεί να συμβαδίσει καθολικά με ολόκληρο το σύνολο των ανθρώπων που την απαρτίζουν.
Οδηγούμαστε, λοιπόν, στο λεγόμενο χάσμα γενεών. Αυτό μιας παραδοσιακής κι αυτό μιας εκσυγχρονισμένης και μοντέρνας ελληνικής κοινωνίας. Και κάπου εκεί, ανάμεσα στην παράδοση και την εξέλιξη, στο παλιό και γνώριμο σε σύγκριση με το καινούριο και άγνωστο οι άνθρωποι κλείνονται. Ο φόβος κυριαρχεί και τότε είναι που ο ρατσισμός και ο φασισμός βρίσκουν εύφορο έδαφος.
Η θλιβερή πραγματικότητα ωστόσο δεν καθορίζεται από κανένα χάσμα και καμιά θρησκεία.
Αν κοιτάξουμε πιο προσεκτικά γύρω μας, τολμώ να πω ακόμη και στον ίδιο μας τον καθρέφτη, θα δούμε πως όλοι έχουμε την τάση να σηκώνουμε το δάχτυλο. Όλοι μας ενίοτε θα κάνουμε επιφανειακή κριτική και θα καταρρακώσουμε έστω και στιγμιαία το διαφορετικό. Πριν δώσουμε όμως την ευκαιρία στην αντιδημοκρατικότητα να ανθίσει, ας σταθούμε ένα λεπτό κι ας σκεφτούμε. Ποια θα 'ταν η ομορφιά κι ο ενθουσιασμός της ζωής αν ήμασταν όλοι πανομοιότυποι; Άραγε ο κόσμος θα 'ταν περισσότερο ενδιαφέρον και λιγότερο βαρετός;
Βαγγέλης Σαββίδης
Μυρίζω τη γεμάτη οσμή του τσουρεκιού στο φούρνο και η καρδιά μου γαληνεύει. Είναι Πάσχα κι ο κόσμος έχει καταφτάσει στα χωριά του για τις γιορτές. Οικογενειακή υπόθεση οι γιορτές, μας μαθαίνει η ελληνική παράδοση. Στο μυαλό μου ηχούν ακόμα οι καμπάνες της εκκλησίας απ' την οποία επέστρεψα λίγο νωρίτερα. Τα βλέμματα των ανθρώπων προκλητικά, πεινασμένα για τροφή προς σχολιασμό. Λίγοι εκείνοι που με σκυφτό το κεφάλι ακούν τις ψαλμωδίες και προσεύχονται.
Μια συνήθεια, ένα αναγκαστικό τετελεσμένο γιατί έτσι μάθαμε, γιατί έτσι πρέπει, γιατί διαφορετικά ο δρόμος στον οποίο βαδίζουμε είναι σκοτεινός.
Στο μυαλό μου μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα η θεία λειτουργία μετατρέπεται σε μια παράσταση. Φώτα και μουσική πλαισιώνουν την κεντρική σκηνή και τα βλέμματα του κόσμου παραμένουν ίδια. Ο καθωσπρεπισμός χορεύει χεράκι χεράκι με το θέατρο σε μια υπέροχη επίδειξη τελειότητας, παραδειγματισμού κι ανωτερότητας. Η φαντασία μου με μια μικρή αφορμή όπως ένα απλό βλέμμα με βάζει στον "κακό" δρόμο κι ας μην αισθάνομαι κάποια αλλαγή. Κι αν βρίσκομαι όντως εκεί;
Αναφέρθηκα στην εκκλησία και κατ' επέκταση στη θρησκεία ως ένα απ' τα πρωταρχικά παραδείγματα δογματισμού και απολυτότητας. Κι η σκέψη μου κυλά σαν γάργαρο ποτάμι και μ' οδηγεί ξανά σε όχθες και σοκάκια παραδοσιακά ελληνικά.
Τεχνολογία· τις τελευταίες 2 δεκαετίες έχει αλλάξει ριζικά τις ζωές μας καθώς πλέον πολλές απ' τις καθημερινές μας δραστηριότητες εξαρτώνται εξολοκλήρου απ' αυτή. Εντούτοις η ραγδαία αυτή εξέλιξη, η οποία διέπλασε σταδιακά πολλές βασικές πτυχές της σύγχρονης κοινωνίας, αδυνατεί να συμβαδίσει καθολικά με ολόκληρο το σύνολο των ανθρώπων που την απαρτίζουν.
Οδηγούμαστε, λοιπόν, στο λεγόμενο χάσμα γενεών. Αυτό μιας παραδοσιακής κι αυτό μιας εκσυγχρονισμένης και μοντέρνας ελληνικής κοινωνίας. Και κάπου εκεί, ανάμεσα στην παράδοση και την εξέλιξη, στο παλιό και γνώριμο σε σύγκριση με το καινούριο και άγνωστο οι άνθρωποι κλείνονται. Ο φόβος κυριαρχεί και τότε είναι που ο ρατσισμός και ο φασισμός βρίσκουν εύφορο έδαφος.
Η θλιβερή πραγματικότητα ωστόσο δεν καθορίζεται από κανένα χάσμα και καμιά θρησκεία.
Αν κοιτάξουμε πιο προσεκτικά γύρω μας, τολμώ να πω ακόμη και στον ίδιο μας τον καθρέφτη, θα δούμε πως όλοι έχουμε την τάση να σηκώνουμε το δάχτυλο. Όλοι μας ενίοτε θα κάνουμε επιφανειακή κριτική και θα καταρρακώσουμε έστω και στιγμιαία το διαφορετικό. Πριν δώσουμε όμως την ευκαιρία στην αντιδημοκρατικότητα να ανθίσει, ας σταθούμε ένα λεπτό κι ας σκεφτούμε. Ποια θα 'ταν η ομορφιά κι ο ενθουσιασμός της ζωής αν ήμασταν όλοι πανομοιότυποι; Άραγε ο κόσμος θα 'ταν περισσότερο ενδιαφέρον και λιγότερο βαρετός;
Βαγγέλης Σαββίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου