Νιγηρία: 1500 ύποπτοι για συμμετοχή στην εξτρεμιστική ισλαμιστική οργάνωση Μπόκο Χαράμ
Ιρακ: εν ψυχρώ δολοφονίες Ιρακινών στρατιωτών από ισλαμιστές αντάρτες
Ουκρανία: μάχες, νεκροί και στρατιώτες υπ' ατμόν
Αφρική: ο ιός Έμπολα συνεχίζει να «θερίζει» τους κατοίκους με ανησυχητικά, σύμφωνα πάντα με τα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία σημάδια εξάπλωσης.
Αυτή είναι εν ολίγοις η κατάσταση που επικρατεί σε περιοχές οι οποίες δεν βρίσκονται, χιλιομετρικά έστω, ιδιαίτερα μακριά από την χώρα μας και απέχουν μόλις λίγα κλικ από τις οθόνες μας. Αυτές τις οθόνες που καθημερινά κατακλύζονται από «σκληρές» εικόνες και βίντεο που μαρτυρούν την ωμή αλήθεια για όσα φρικτά διαδραματίζονται ανά τον κόσμο. Εικόνες και βίντεο καταδεικνύουν με τον πιο έκδηλο τρόπο πως από την απαρχή της ανθρώπινης ύπαρξης ο πόλεμος δεν «εκπολιτίζεται» ποτέ, παραμένει πάντα ο ίδιος σκοτεινός και απάνθρωπος Μεσαίωνας.
Και η Αφρική; Η Αφρική παραμένει πάντα η «κοιλάδα των στεναγμών» εκεί που όλα επιτρέπονται γιατί κανένας φιλάνθρωπος δεν μπορεί να τα σταματήσει. Εκείνο το σημείο μηδέν που η ανθρώπινη ύπαρξη εξευτελίζεται. Εκείνη η «ξένη» χώρα στην οποία ο πόνος οι ασθένειες η πείνα όλα είναι φυσικά επαγόμενα τόσο που τα αντιμετωπίζουμε ως συνηθισμένα.
Όμως η τραγωδία δεν τελειώνει εκεί στα σύνορα αυτών των χωρών. Πίσω από την οθόνη του Η.Υ. και της τηλεόρασης εξελίσσεται μια άλλη τραγωδία. Η τραγωδία της απώλειας της ανθρώπινης ευαισθησίας. Η τραγωδία της σχεδόν εγκληματικής αποχαύνωσης και απάθειας με την οποία όλοι εμείς οι θεατές, οι «λήπτες» των ειδήσεων πάσχουμε. Το φαινόμενο αυτό, η «απάθεια του θεατή», έχει απασχολήσει αρκετούς κοινωνιολόγους και ψυχολόγους για τα αίτια και την έκτασή της. Η ψυχολογία του όχλου, «το δόγμα του σοκ», ο φόβος της ανάμειξης και η διασκόρπιση ευθύνης, δηλαδή η ελπίδα ότι κάποιος άλλος θα αντιδράσει από το σύνολο όποτε εμείς δεν θα χρειαστεί να επέμβουμε, είναι οι κύριες αιτίες, σύμφωνα με τους ειδικούς, που επιλέγουμε την θέση του απλού παρατηρητή και ενίοτε σχολιαστή των γεγονότων και όχι την άμεση εμπλοκή μας ανεξάρτητα το πόσο ή όχι μας σοκάρουν και μας εξοργίζουν τα τεκταινόμενα.
Είναι όλα πια συνηθισμένα. Αν δούμε μια φωτογραφία ενός νεκρού παιδιού στην Γάζα ή ενός αποστεωμένου στην Αφρική θα λυπηθούμε για λίγο και ύστερα θα αποστρέψουμε το βλέμμα μας. Τι μπορούμε να κάνουμε εμεις; Είμαστε μακριά. Είμαστε αδύναμοι μπροστά στα όπλα. Δειλοί μπροστά στα μεγαθήρια. Όμως ας μη ξεχνάμε πως αυτή η πλήρως συνειδητοποιημένη αποχή μέσω της αποδοχής αυτού του «ζωντανού» κινηματογράφου είναι το μεγαλύτερο όπλο στα χέρια όσων επιθυμούν να χειραγωγήσουν. Οι μεγαλύτερες καθυποτάξεις άλλωστε πλέον γίνονται χωρίς να χυθεί μια σταγόνα αίμα στον κατά τ' άλλα πολιτισμένο Δυτικό κόσμο. Αρκεί λίγη πλύση εγκεφάλου από τους μετρ του είδους στα ΜΜΕ… Απαραίτητες αποστάσεις μεταξύ θύτη και θύματος, ξενοφοβία, επαπειλούμενος κίνδυνος φονικής πανδημίας, κατακλυσμιαία αλλά σύντομη αφήγηση γεγονότων, όσο να συνηθίσει το άτομο στο άκουσμα της φρίκης και να την θεωρεί ακόμα απλά μία είδηση. Είναι αρκετά αυτά για να δημιουργηθεί το ποθητό κλίμα φοβίας, αβεβαιότητας, αποπροσανατολισμού και εν τέλει αποδοχής του αναπόφευκτου… Της επικράτησης του ισχυρού.
«Όταν νίπτει κανείς τας χείρας του σε μια σύγκρουση μεταξύ δυνατών και αδυνάτων, δεν σημαίνει ότι παραμένει ουδέτερος αλλά ότι παίρνει το μέρος των ισχυρών», είχε πει ο βραζιλιάνικης καταγωγής παιδαγωγός Paul Freire στην προσπάθεια του να καταδείξει τις συνέπειες αυτής της ιδιοπαθούς ουδετερότητας με την οποία αντιμετωπίζουμε ακόμα και τα πιο ολέθρια γεγονότα, πολλές φορές ακόμα και σε περιπτώσεις που εμείς οι ίδιοι πληττόμαστε...
Οι εκατόμβες των νεκρών αμάχων στις εμπόλεμες ζώνες, οι τριτοκοσμικές συνθήκες διαβίωσης στην Αφρική δεν είναι η δακρύβρεχτη ιστορία μιας ταινίας ούτε ένα ιστορικό γεγονός μιας σκοταδιστικής κοινωνίας του Μεσαίωνα.
Είναι η πραγματικότητα για εκατομμύρια ανθρώπους σήμερα. Ανθρώπους σαν εσένα και σαν εμένα. Είναι υπόθεση όλων μας.
Αθηνά Λαοπόδη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου